महाराष्ट्रात हवामान विभागाचा अंदाज फसला :- मुंबईसह राज्यातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये सोमवारी हलक्या ते मध्यम सरींचा अंदाज वर्तवण्यात आला होता. मात्र प्रत्यक्षात मुसळधार पाऊस पडताच “महाराष्ट्रात हवामान विभागाचा अंदाज फसला” अशी भावना नागरिकांमध्ये पसरली.
वेळेवर सूचना नाहीत, नागरिक अडचणीत!
हवामान विभागाने दिलेला अंदाज हा नागरिकांसाठी मार्गदर्शक असतो. पण जेव्हा तो अंदाज वेळेत मिळत नाही किंवा अचूक राहत नाही, तेव्हा सामान्य माणसाचं जगणं कठीण होतं. सोमवारी सकाळपर्यंत “हलक्या ते मध्यम सरी” सांगितल्या गेल्या होत्या, पण दुपारी अचानक ऑरेंज अलर्ट देण्यात आला. त्यामुळे पुन्हा एकदा “महाराष्ट्रात हवामान विभागाचा अंदाज फसला” हे वास्तव समोर आलं.
ऑरेंज अलर्टची अनपेक्षित घोषणा
मुंबई, ठाणे, रायगड आणि रत्नागिरी जिल्ह्यांसाठी प्रादेशिक हवामान विभागाने मंगळवारी दुपारी १२ च्या सुमारास अचानक ऑरेंज अलर्ट जारी केला. त्याआधी रात्रीच्या अंदाजात कोणताही विशेष इशारा नव्हता. हा बदल इतका वेगाने का झाला? हा प्रश्न नागरिकांना सतावत आहे. कारण नागरिकांनी वेळेत योजना आखण्यासाठी वेळच मिळाला नाही.
पावसाचा अंदाज – आकड्यांमधून वास्तव
मुंबईतील कुलाबा केंद्रावर दिवसभरात अवघे ४ मिमी पावसाची नोंद झाली, पण सांताक्रूझमध्ये तब्बल ५४ मिमी पावसाची नोंद झाली. अलिबागमध्येही ३८ मिमी पाऊस झाला. मात्र, ठिकठिकाणी झालेला असमस पाऊस आणि याआधी वर्तवलेला अंदाज पाहता “महाराष्ट्रात हवामान विभागाचा अंदाज फसला” हे पुन्हा अधोरेखित होतं.
घाटमाथ्यावरही अलर्ट, पण प्रत्यक्षात कमी पाऊस
पुणे आणि साताऱ्याच्या घाटमाथ्यावरही ऑरेंज अलर्ट देण्यात आला. पण महाबळेश्वर वगळता बहुतांश भागांत अपेक्षेइतका पाऊस झाला नाही. महाबळेश्वरमध्ये ६० मिमी पाऊस झाला असला तरी इतर भागांत फारसा परिणाम दिसला नाही. त्यामुळे नागरिकांना वाटतं की, हवामान विभागाने अत्यंत जपून आणि अचूकपणे अंदाज द्यायला हवा.
“नाऊकास्ट” – पुढील 3 तासांचा अचूक पण कमी उपयुक्त अंदाज?
मुंबईत सध्या हवामान विभाग “नाऊकास्ट” म्हणजे पुढील तीन तासांचा अल्पकालीन पावसाचा अंदाज देतो. हा अंदाज अचूक असतो, पण अचानक बदलल्यामुळे कामावर जाणाऱ्या किंवा घरी परतणाऱ्या नागरिकांना वेळेवर खबरदारी घेता येत नाही. परिणामी, पुन्हा एकदा “महाराष्ट्रात हवामान विभागाचा अंदाज फसला” हे नागरिक उघडपणे बोलू लागले.
अलर्टच्या एसएमएसनं वाढली चिंता
राष्ट्रीय आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरणाच्या वतीने नागरिकांच्या मोबाईलवर एसएमएसद्वारे पावसाचा इशारा दिला जातो. मात्र, तोही अनेकदा उशिरा येतो. सोमवारी सायंकाळी चारच्या सुमारास मेघगर्जनेसह पावसाची शक्यता दर्शवणारा संदेश अनेकांनी उशिरा वाचला. त्यामुळे या माहितीचा प्रत्यक्ष उपयोग किती होतो, याबद्दलही प्रश्नचिन्ह निर्माण होतं.
कोकणात मुसळधार, पण बाकी भागात उघडीप
कोकणात मुंबई, नवी मुंबई, रायगडसारख्या भागात पावसाचा जोर दिसून आला. पण रत्नागिरी आणि डहाणूमध्ये फारसा पाऊस पडला नाही. त्यामुळे संपूर्ण कोकणसाठी ऑरेंज अलर्ट जारी करणं कितपत योग्य होतं, हा वाद निर्माण झाला आहे. नागरिक आणि स्थानिक प्रशासनही सांगत आहेत की “महाराष्ट्रात हवामान विभागाचा अंदाज फसला” हे सिद्ध होत आहे.
हवामान तज्ज्ञांची जबाबदारी वाढली
हवामान खातं जितकं तंत्रज्ञान वापरतं, तितकंच ते वेळेवर आणि अचूक माहिती देणं अपेक्षित असतं. मात्र, अलिकडच्या काही आठवड्यांत सतत बदलणारे अंदाज, उशिरा येणारे अलर्ट, यामुळे नागरिकांचा संयम सुटू लागला आहे. मुंबईसारख्या शहरात या चुका जीवघेण्या ठरू शकतात.
सुधारणा गरजेची!
हवामान खात्याने आजवर अनेक वेळा अचूक अंदाज दिले आहेत, हे मान्य आहे. मात्र, गेल्या काही आठवड्यांतील अनुभव पाहता, “महाराष्ट्रात हवामान विभागाचा अंदाज फसला” हे जनमानसात रुजू लागलं आहे. या विश्वासाला पुन्हा मिळवण्यासाठी हवामान विभागाने वेळेत, स्पष्ट आणि भागानिहाय अचूक अलर्ट देण्याची आवश्यकता आहे.
सर्वसामान्यांसाठी सूचना
- नाऊकास्ट अलर्टवर भरवसा न ठेवता स्वतःचे नियोजन ठेवा.
- हवामान खात्याच्या अधिकृत वेबसाइट किंवा अ‍ॅप्स वरून नियमित अपडेट्स घ्या.
- अनावश्यक प्रवास टाळा आणि सतर्क राहा.
- मुसळधार पावसाच्या अंदाजावर तात्काळ कारवाई करा.
जर तुम्हाला हा लेख उपयोगी वाटला असेल, तर तो इतर शेतकरी, नागरिक आणि वाचकांपर्यंत शेअर करा. हवामानाची अचूक माहिती मिळवणं हे आपल्या सुरक्षेसाठी अत्यावश्यक आहे.
हे पण वाचा :- पंजाब डखांचा नवा अंदाज : या जिल्ह्यांना मोठा पावसाचा धोका!
FAQs
महाराष्ट्रात हवामान विभागाचा अंदाज फसल्याचं कोणते ठळक उदाहरण आहे?
सोमवारी हलक्या सरींचा अंदाज असूनही मुंबईत अचानक ऑरेंज अलर्ट जारी झाल्यामुळे अनेक नागरिक अडचणीत आले.
नाऊकास्ट म्हणजे काय?
नाऊकास्ट म्हणजे पुढील 3 तासांसाठी दिला जाणारा अल्पकालीन हवामान अंदाज. तो अचूक असतो, पण वेळेवर मिळत नाही.
कोकणात खरोखरच ऑरेंज अलर्ट आवश्यक होता का?
फक्त काही भागांतच मुसळधार पाऊस झाला, त्यामुळे सर्व कोकणसाठी एकसंध अलर्ट योग्य नव्हता, असं स्थानिक म्हणतात.
अलर्ट मिळाल्यावर नागरिकांनी काय करावं?
जास्तीत जास्त सावधगिरी बाळगावी, गरज असल्यास घरात थांबावं, स्थानिक प्रशासनाच्या सूचना पाळाव्यात.
