पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता! हवामान विभागानं जारी केलं नवं अपडेट

पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता :- भारतात मान्सूनचं आगमन हे एक वरदान असलं तरी, कधी कधी ते आपत्तीचं रूप देखील घेऊ शकतं. सध्या जुलैच्या पहिल्या आठवड्यात, हवामान खात्याने जो इशारा दिला आहे, त्यानंतर पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता पाळण्याची गरज निर्माण झाली आहे. विशेषतः महाराष्ट्रासह मध्य भारतातील काही भागांत पावसाचा जोर वाढत असल्याने शेतकरी, नागरिक आणि प्रशासन यांनी सर्तक राहणं अत्यावश्यक ठरतंय.

मुसळधार पावसाचा अंदाज कोणकोणत्या भागांसाठी?

हवामान विभागाचे महासंचालक मृत्युंजय महापात्रा यांनी स्पष्ट केलं आहे की, मध्य भारत आणि दक्षिण भारताच्या काही भागांत मुसळधार पावसामुळे पूरसदृश स्थिती निर्माण होऊ शकते. यामध्ये विदर्भ, पूर्व मध्य प्रदेश, ओडिशा, छत्तीसगड आणि तेलंगणा हे भाग विशेष लक्षात घेण्याजोगे आहेत. महाराष्ट्रातही कोकण, पश्चिम घाट, विदर्भातील काही जिल्हे – हे पावसाच्या संभाव्य प्रभावामुळे धोक्याच्या क्षेत्रात आले आहेत.

यामुळेच पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता पाळण्याच्या सूचना प्रशासनाकडून वारंवार दिल्या जात आहेत.

कोणत्या नद्यांवर लक्ष?

या भागांमध्ये महानदी, गोदावरी आणि कृष्णा या प्रमुख नद्यांचा पाणलोट क्षेत्र समाविष्ट होतो. या नद्यांवर सध्या विशेष लक्ष ठेवण्यात येत आहे कारण, मुसळधार पावसामुळे जलपातळी झपाट्याने वाढण्याची शक्यता आहे. विशेषतः ग्रामीण भागात राहणाऱ्या नागरिकांनी खबरदारी घ्यावी, कारण इथं पाण्याचा निचरा मंद असतो आणि पुराचा धोका वाढतो.

महाराष्ट्रात काय परिस्थिती आहे?

महाराष्ट्रातही पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता वाढवण्यात आली आहे. 1 जुलै रोजी हवामान विभागाने दिलेल्या इशाऱ्यानुसार पुढील 3–4 दिवस मुंबई, ठाणे, रायगड, पुणे, रत्नागिरी, सातारा, नाशिक आदी जिल्ह्यांमध्ये मध्यम ते जोरदार पावसाची शक्यता आहे. अकोला जिल्ह्यात तर अतिवृष्टीचा इशाराही देण्यात आला आहे.

प्रादेशिक हवामान विभागाने पश्चिम विदर्भातील काही जिल्ह्यांमध्ये मुसळधार पावसाचा अंदाज वर्तवलेला आहे. त्यामुळे पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता ही शब्दशः प्रत्यक्षात उतरलेली स्थिती आहे.

यंदाचा पाऊस सरासरीपेक्षा जास्त?

जून महिन्यात देशभरात सरासरीच्या तुलनेत 113% पाऊस पडला होता. अकोल्यात एकट्याच 155.8 मिमी पावसाची नोंद झाली. आता जुलैमध्येही 106% पावसाचा अंदाज हवामान खात्याने वर्तवलेला आहे. या पार्श्वभूमीवर पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता ठेवणं यापेक्षा महत्वाचं काहीच नाही.

शेतकऱ्यांसाठी विशेष सूचना

अशा हवामानात शेतकऱ्यांनी काही गोष्टींची विशेष काळजी घ्यावी:

• पेरणीची घाई न करता हवामान स्थिर झाल्यावरच बियाणं टाकावं.
• नाजूक पिकांसाठी (जसे कांदा, टोमॅटो, द्राक्ष) जलसाठवण वा सुरक्षित ठिकाणांची व्यवस्था करावी.
• जनावरांना विजांपासून दूर ठेवा, झाडाखाली बांधणं टाळा.
• खत व फवारणी टाळावी, कारण हे रसायन पावसात वाहून जाऊ शकतात.

हवामान बदलत असल्याने पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता या इशाऱ्याला गांभीर्याने घेणं खूप गरजेचं आहे.

शहरांमध्ये काय खबरदारी घ्यावी?

शहरांमध्ये रस्ते, अंडरपास, नाले, ड्रेनेज यांवर भर पावसाचा ताण येतो. त्यामुळे:

• सखल भागात राहणाऱ्या नागरिकांनी सावधगिरी बाळगावी.
• पावसात वाहनं चालवताना विशेष काळजी घ्यावी.
• विज पडण्याच्या वेळेस मोबाईल वापरणं टाळावं.
• अंडरपास, पुल, जलमय रस्ते टाळावेत.

पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता पाळण्याची हीच खरी वेळ आहे.

हवामान यंत्रणांची तयारी

राज्य व केंद्र सरकारच्या हवामान यंत्रणांनी अलर्ट जारी केले असून, जिल्हा प्रशासनांनी नियंत्रण कक्ष तयार ठेवले आहेत. मुंबई, पुणे, नागपूर, औरंगाबाद अशा प्रमुख शहरांमध्ये अग्निशमन दल, आपत्ती व्यवस्थापन पथकं सज्ज ठेवण्यात आली आहेत.

याशिवाय, नागरिकांना ‘दामिनी अ‍ॅप’ वापरण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे. हे अ‍ॅप विज पडण्याचा अचूक अंदाज देतं.

कमी पावसाचे क्षेत्र

जरी देशभर सरासरीपेक्षा अधिक पावसाचा अंदाज आहे, तरी काही राज्यांमध्ये – जसे की ईशान्य भारत, दक्षिणेकडील काही भाग – येथे कमी पावसाची शक्यता आहे. मात्र जुलै महिना सुरू असल्यामुळे हवामान कधीही बदलू शकतं.

सध्या संपूर्ण देशात मान्सून सक्रीय झाला असून पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता पाळावी लागते आहे. महाराष्ट्रातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये पावसाची तीव्रता वाढत असल्याने नागरिकांनी, शेतकऱ्यांनी आणि प्रशासनाने वेळेवर उपाययोजना करणे आवश्यक आहे. पावसामुळे निर्माण होणाऱ्या संभाव्य आपत्ती टाळण्यासाठी सतर्कता हीच शहाणपणाची खूण आहे.

अजून एक बातमी :- विजांसह मुसळधार पावसाची शक्यता? उत्तर महाराष्ट्रात हवामान खतरावाठतंय!

FAQs