महाराष्ट्रात 2 आठवड्यांचा कोरडा कालावधी :- जुलै महिन्यात पावसाचा भरघोस अंदाज जाहीर झालेला असतानाही, महाराष्ट्रात 2 आठवड्यांचा कोरडा कालावधी राहणार असल्याची शक्यता हवामान विभागाकडून वर्तवण्यात आली आहे. हे चित्र केवळ आकड्यांपुरते मर्यादित नसून, त्याचा थेट परिणाम शेती, पेरणी आणि पिकांवर होणार आहे.
जूनमध्ये भरपूर पाऊस, पण जुलैच्या सुरुवातीला ब्रेक?
यंदाच्या जून महिन्यात संपूर्ण देशात १०६ टक्के पावसाची नोंद झाली. महाराष्ट्रातही याचा सकारात्मक परिणाम दिसून आला. मात्र, भारतीय हवामान विभागाच्या नवे मॉडेल दर्शवत आहे की महाराष्ट्रात 2 आठवड्यांचा कोरडा कालावधी सुरू होतो आहे. या कोरड्या कालावधीत पावसाचे प्रमाण सरासरीपेक्षा खालचे राहण्याची दाट शक्यता आहे.
हवामान खात्याचा अलर्ट: पेरणीनंतर चिंता वाढली
जूनअखेरच्या भरपूर पावसामुळे राज्यभरात मोठ्या प्रमाणात पेरण्या पार पडल्या. मात्र, आता जर महाराष्ट्रात 2 आठवड्यांचा कोरडा कालावधी खरोखरच येत असेल, तर पेरलेली पिकं पाण्याअभावी तग धरणं कठीण होऊ शकतं. कृषी तज्ज्ञांनी शेतकऱ्यांना सल्ला दिला आहे की, शेतात ओल टिकवण्यासाठी आच्छादन (mulching) आणि पाणी साठवणूक यावर भर द्यावा.
जुलैमध्ये अधिक पाऊस असेल का?
हवामान तज्ज्ञ कृष्णानंद होसाळीकर यांनी सांगितले आहे की, जुलै महिन्याचा अखेरचा आठवडा अधिक पावसाचा असू शकतो. म्हणजेच, सध्या महाराष्ट्रात 2 आठवड्यांचा कोरडा कालावधी असला, तरी त्यानंतर पावसाचा जोर पुन्हा वाढेल. ही माहिती थोडी दिलासा देणारी असली, तरी या दोन आठवड्यांमध्ये पाणी व्यवस्थापन हीच खरी कळीची गोष्ट ठरणार आहे.
विदर्भात मेघगर्जनेसह हलकासा पाऊस
विदर्भातील काही जिल्ह्यांमध्ये महाराष्ट्रात 2 आठवड्यांचा कोरडा कालावधी असताना हलकासा पाऊस आणि मेघगर्जना होण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. मात्र, हे प्रमाण पिकांच्या वाढीसाठी पुरेसं ठरणार नाही. त्यामुळे शासनाने आणि शेतकऱ्यांनी मिळून उपाययोजना करणं गरजेचं आहे.
हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार प्रदेशनिहाय परिस्थिती
- कोकण व घाटमाथा – ६ जुलैपासून पुन्हा मुसळधार पावसाची शक्यता
- मराठवाडा – कोरड्या हवामानाची शक्यता, पाण्याची टंचाई वाढण्याची भीती
- मध्य महाराष्ट्र – पावसाचा जोर खंडित, हवामान तापमान वाढू शकते
- विदर्भ – विजांसह मेघगर्जना, पण फारसा पाऊस नाही
या परिस्थितीत सगळ्यांचं लक्ष आता या दोन आठवड्यांनंतरच्या संभाव्य पावसाच्या पुनरागमनाकडे लागून आहे.
शेतीसाठी काय काळजी घ्यावी?
- पेरलेल्या पिकांना “life-saving irrigation” ची गरज आहे.
- शक्य असल्यास शेताच्या कडेने पाण्याचं साठवणूक करा.
- नवीन पेरणी टाळा, वातावरण स्थिर झाल्यावर पुढील निर्णय घ्या.
- आच्छादन तंत्र वापरून जमिनीतली ओल टिकवून ठेवा.
- स्थानिक हवामान केंद्रांचा अलर्ट आणि इशारे नियमित तपासत राहा.
सरकारची तयारी आणि मदत?
राज्य शासनाने अद्याप महाराष्ट्रात 2 आठवड्यांचा कोरडा कालावधी यासंबंधी कोणतीही विशेष घोषणा केलेली नाही. मात्र, कृषी विभागाकडून शेतकऱ्यांसाठी मार्गदर्शक सूचना जाहीर होण्याची शक्यता आहे. सरकारने जर वेळीच मदत केली, तर या कोरड्या कालावधीत होणाऱ्या नुकसानावर काही प्रमाणात नियंत्रण मिळवता येऊ शकते.
हवामानाचं असमान वितरण – मोठी धोक्याची घंटा
या वर्षी पावसाचं वितरण संपूर्ण भारतभर असमान राहणार असल्याचं आधीच स्पष्ट झालं आहे. काही भागात मुसळधार पाऊस, तर काही ठिकाणी पावसाचं नाव नाही. हेच चित्र सध्या महाराष्ट्रातही दिसत आहे. म्हणूनच, महाराष्ट्रात 2 आठवड्यांचा कोरडा कालावधी याला फारसा दुर्लक्ष करू नये.
सावध राहा, उपाययोजना करा
हवामान विभागाचा अंदाज चुकीचा ठरू शकतो, पण धोका लक्षात घेऊन वेळेवर तयारी केली तर नुकसान टाळता येऊ शकतं. महाराष्ट्रात 2 आठवड्यांचा कोरडा कालावधी असला, तरीही पुढे पावसाचं पुनरागमन होणार हे लक्षात घेऊन शेतकऱ्यांनी काळजीपूर्वक प्रत्येक पायरी उचलावी.
या परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी अधिक सजग राहणं गरजेचं आहे. तुमच्या परिसरातील हवामानाचा अंदाज वेळोवेळी तपासून योग्य निर्णय घ्या.
हे पण वाचा :- पावसामुळे राज्यभरात सतर्कता! हवामान विभागानं जारी केलं नवं अपडेट
FAQs
हे कोरडं हवामान कोणत्या तारखेपासून आहे?
४ जुलैपासून पुढील दोन आठवडे म्हणजे साधारण १८ जुलैपर्यंत कोरडं हवामान राहण्याची शक्यता आहे.
कोणत्या भागांना सर्वाधिक फटका बसणार आहे?
मराठवाडा, मध्य महाराष्ट्र व विदर्भातील काही जिल्हे यांना याचा अधिक परिणाम होऊ शकतो.
या कालावधीत पेरणी करावी का?
नवीन पेरणी टाळावी. आधीच पेरणी केलेल्या पिकांसाठी पाणी उपलब्धतेची व्यवस्था करावी.
या कालावधीनंतर पाऊस पुन्हा सुरू होणार का?
हो, हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार जुलैच्या अखेरीस पावसाचं पुनरागमन होण्याची शक्यता आहे.
